Recenzja bliźniaczego modelu GM-300A dostępna jest TUTAJ, wersja 300B różni się użytym licznikiem GM, ale o tym więcej w dalszej części recenzji.
Recenzja będzie rozwinięciem tego co zostało napisane przy testach wersji GM-300A, sprawdźmy jak wypadła wersja z lepszym licznikiem GM i jaki zysk czułości otrzymujemy w wyższym modelu.
Testowany egzemplarz jest prosto od producenta Onetestinc.com i posiada oprogramowanie w wersji v2.4
Standardowy zestaw producenta obejmuje:
- Kartonowe pudełko
- Twarde etui dobrej jakości na suwak
- Kabel USB typu C do ładowania dozymetru
- Instrukcję obsługi w języku angielskim
- Dozymetr GM-300A
Zestaw na plus, nie zabrakło niczego, etui jest bardzo przydatne do przechowywania urządzenia, a i przy okazji mieści w sobie dodatkowe akcesoria.
Obudowa wykonana została w pełni z tworzywa sztucznego i przypomina większą wersję GM-100A, spasowanie elementów jest poprawne, dozymetr nie wydaje żadnych dziwnych dźwięków podczas ucisku. Praca przycisków do kontroli dozymetru ma odpowiedni klik i korzystanie z nich nie sprawia problemu. Tył urządzenia posiada otworki względem umiejscowienia licznika GM dla rozpadów beta, dodatkowo zabezpieczony pianką. Dozymetr sam w sobie jest względnie mały, idealnie układa się w kieszeni i noszenie go przy sobie jest wygodne. Wyświetlacz posiada dwie folie ochronne, warto o tym pamiętać, gdyż na pierwszy rzut oka może wydawać się, że otrzymaliśmy egzemplarz z porysowaną szybką wyświetlacza.
GM-300B posiada wyświetlacz typu TFT o dobrych kątach widzenia, niestety jego rozdzielczość nie jest mi znana, a widoczność w świetle dziennym nie zachwyca, ale pozwala nadal odczytać wynik, całkiem możliwe, że lepszym i bardziej energooszczędnym rozwiązaniem by było zastosowanie wyświetlacza monochromatycznego. Istnieje jednak możliwość ustawienia poziomu podświetlania, co też w dużym stopniu może ratować podczas pomiarów w słońcu.
Za zasilanie odpowiada akumulatorek typu 18650 o pojemności 2200mAh i jest to zdecydowanym atutem urządzenia. czas ładowania co prawda wynosi około 5h, ale możemy nasz dozymetr ładować przez złącze USB typu C wykorzystując do tego powerbank, ładowarkę od telefonu, czy po prostu laptop. Czas pracy urządzenia na w pełni naładowanym akumulatorze w cyklu mieszanym, gdzie często wyświetlacz jest wygaszony wynosi powyżej 100h i jest to dobry wynik. Na wyświetlaczu, po wciśnięciu jakiegokolwiek przycisku nie zabrakło ikony wyświetlającej stanu baterii z czterema segmentami.
Wersja GM-300B posiada również licznik Geigera J305, ale w wersji metalowej, a nie szklanej jak niższa wersja, według mojego wieloletniego doświadczenia łatwo mogę stwierdzić, że będzie mieć to pozytywny wpływ na czułość dozymetru. Licznik ten, tak samo jak szklana wersja został przystosowany do pomiaru promieniowania x-ray, kwantów gamma i rozpadów beta o stosunkowo wysokiej energii, dodatkowe otworki z tyłu urządzenia tworzą okienko dla rozpadów beta, niestety są dość małe, ale nadal korzystnie wpływają na poprawę czułości w zakresie detekcji rozpadów beta. Zakres mierzonych energii według instrukcji mieści się w 40keV kończąc na 1.5MeV. Należy także pamiętać, że ocena mocy dawki w każdym dozymetrze opartym o licznik Geigera kalibrowana jest pod energię z jednego wybranego izotopu, stąd też zazwyczaj wynik jest zaniżony lub zawyżony, urządzanie scyntylacyjne potrafią „ocenić” moc mierzonych kwantów gamma i wskazać dokładną ocenę skażenia.
Aktualizacja: Najnowsze wersje GM-300B wyposażone są w jeszcze czulszy licznik GM Gamma 7C, który jest czulszy na rozpady beta i posiada znacznie szerszy zakres pomiarowy 20keV ~ 3MeV.
GM-300B posiada zakres pomiarowy zaczynający się od 0.01μSv/h kończąc na 1000μSv/h, tak samo jak wersja 300A, więc bez problemu dokona pomiaru tła naturalnego, ale także znacznie większych skażeń, gdzie w domowych warunkach wynik ten jest praktycznie nie do osiągnięcia, szkoda jednak, że nie pokuszono się o poszerzenie tego zakresu. Dozymetr także posiada wbudowany dawkomierz, mierzy więc dawkę przyjętą, bardzo przydatny dodatek.
Dostępne tryby dozymetru:
- Moc dawki gamma w jednostkach μSv/h
- Moc dawki gamma w jednostkach mR/h
- Surowe jednostki CPS
- Tryb tekstowy posiadający dawkomierz, najwyżej zarejestrowaną wartość poziomu promieniowania i czas zbierania danych
- Godzinny histogram wyświetlający zebraną krzywą podczas naszego pomiaru – bardzo fajna opcja, zważywszy na aż godzinne zbieranie danych
Dłuższe wciśnięcie środkowego przycisku menu wywołuje ustawienia GM-300A:
- Sample Mode – Faster lub Smooth, czyli czas uśredniania wyniku, jeśli stawiamy na dynamikę pomiaru kosztem precyzji, wybieramy opcję faster, opcja smooth wydłuża czas uśredniania, co wpływa na precyzję kosztem dynamiki wskazań.
- Alarm – Możliwość dokładnego ustawienia progu alarmu dla mocy gamma i dawki przyjętej, alarm akustyczny i wibracyjny
- Calibration – Współczynnik kalibracji dla J305, standardowo ustawione na 100.
- Dose – Czas zbierania dawki przyjętej i możliwość wyzerowania
- Language – Zmiana jezyka menu, mamy do wyboru Chiński lub Angielski
- Display – Lighten: Czas podświetlania / Contrast: moc podświetlania ekranu / Lightened: włącz lub wyłącz podświetlanie ekranu
Urządzenie posiada wiele opcji, a jego konfiguracja jest dość prosta, niestety sama nawigacja po menu mogłaby być bardziej intuicyjna, szkoda też, że brakuje łączności z PC, poza tym nie zabrakło tutaj bardzo przydatnych opcji jak czasu podświetlenia po którym urządzenie przechodzi w tryb uśpienia, surowych jednostek CPS, konfigurowalnego alarmu
Dozymetr posiada dobry algorytm pomiarowy, do wyboru mamy dokładny pomiar jak i szybki, oba sprawdzają się w zależności od sytuacji, jeśli potrzebujemy bardziej stabilnego wyniku, korzystany z opcji „smooth”, jeśli jednak zależy nam na dynamice, należy skorzystać z funkcji „fast”
Dozymetr wydaje głośne kliki z każdą przyjętą cząstką, niestety nie ma żadnego skrótu, który by umożliwiał ich szybkie wyciszenie, czasem mi tego brakowało, ale mimo wszystko cieszy sama obecność akustycznej sygnalizacji.
Wykonałem również test wystawiając dozymetr na wyższy poziom promieniowania i nie było problemu z osiągnięciem zakresu 1000μSv/h i… jego przekroczeniem, jednostki zostały wówczas zmienione na mSv/h osiągając wartość 1.40mSv/h (1400μSv/h), bardzo miłe zaskoczenie, nie znam niestety całkowitego zakresu pomiarowego, ale przewyższa specyfikację.
Wykonałem test porównawczy z innymi podobnymi dozymetrami opartymi o liczniki Geigera, ale także z tańszą wersją recenzowanego dozymetru, czyli GM-300A, sprawdźmy zysk czułości urządzenia po zastosowaniu droższej, metalowej wersji licznika GM J305.
Zysk czułości jest bardzo widoczny, sięgając nawet wartości o 35% wyższe, dzięki czemu też jest w stanie konkurować z GMC-500+, a przy okazji deklasuje GC-01, warto także zwrócić uwagę, że F6000 nadal pozostaje najczulszym chińskim dozymetrem opartym o licznik GM. Podsumowując, czułość GM-300B jest dobra, ale nadal niższa niż Terra.
Podsumowując, GM-300B jest znacznie ulepszoną wersją GM-300A, co prawda jego budowa nie uległa zmianie, ale zastosowano tutaj znacznie czulszy licznik GM, co przekłada się na wyższą czułość względem GM-300A, sięgając nawet do 35% zysku. Urządzenie generalnie jest bardzo dobrze dopracowane, posiada do wyboru dwie dynamiki pomiaru, czas pracy na w pełni naładowanej baterii jest zaskakująco długi, osobiście polubiłem używanie tego dozymetru, szkoda jednak, że nie posiada możliwości komunikacji z PC i lepszej widoczności w słońcu.
Plusy:
- Porządne wykonany
- Dobry zestaw producenta wraz z etui
- Okienka dla rozpadów beta
- Porządny metalowy licznik GM J305
- Szeroki zakres pomiarowy przewyższający specyfikację 1000μSv/h (zmierzone do 1400μSv/h)
- Surowe jednostki pomiarowe
- Przydatna funkcja dawkomierza
- Konfigurowalna dynamika pomiaru
- Całkiem długi czas pracy na w pełni naładowanym akumulatorze
- Konfigurowalna funkcja alarmu akustycznego i wibracyjnego
- Praca dozymetru w czasie uśpienia
- Godzinny histogram
Minusy:
- Długi czas ładowania akumulatorka
- Widoczność w słońcu mogłaby być lepsza
- Brak skrótu dla wyłączenia akustycznej sygnalizacji przyjęcia kwantów
- Brak łączności z PC
- Brak filtra dla oceny mocy dawki gamma
- Mało intuicyjne menu