Recenzowany dozymetr można nabyć bezpośrednio u europejskiego dystrybutora ATOM-ECO, wysyłka i dostarczenie urządzenia przebiega bez problemów i w krótkim czasie, stąd też polecam zakup właśnie w ten sposób. W razie wątpliwości i pytań, zapraszam do kontaktu.
MKS-01SA1 przypomina model produkcji Aunis i w rzeczywistości tak jest, produkcją urządzeń zajmuje się właśnie wspomniany producent, jednak wersja europejska posiada kilka istotnych ulepszeń, czego dowiecie się w niniejszej recenzji.
Zestaw producenta:
- Pudełko
- Instrukcja
- Dozymetr
Zestaw niestety jest bardzo minimalistyczny, brakuje w nim choćby etui, czy kabelka mini USB, w tym przypadku musimy użyć własny lub takowy dokupić.
Dozymetr posiada kompaktowe wymiary 112×65×30 przy wadze 150g, bez problemu mieści się w kieszeni, bardzo dobrze leży w dłoni. Użyte materiały obudowy są bez zastrzeżeń, obudowa nie skrzypi, nie wydaje dziwnych dźwięków podczas uciskania, cała konstrukcja jest dobrze spasowana, dzięki czemu nie mamy wrażenia, że dozymetr rozleci się na kawałki podczas upadku, jednak nie o było się bez minusów, klapka od baterii dość luźno trzyma się obudowy, być może to problem w moim egzemplarzu, ale warto o nim wspomnieć.
Wyświetlacz zamontowano monochromatyczny o sporych wymiarach, jest bardzo czytelny nawet w pełnym słońcu, a poza tym energooszczędny, podczas zmroku można skorzystać z czasowego podświetlenia skali, czyli jedno z lepszych rozwiązań. Na samym wyświetlaczu mieści się sporo informacji, szkoda, że nadal zabrakło informacji o poziomie naładowania baterii, bez takiej informacji nie wiemy czy baterie są już na wyczerpaniu, więc warto zawsze nosić zapasowe.
Za zasilanie odpowiadają dwie baterie, bądź akumulatorki R6, czas pracy na jednym zestawie wynosi około 400h, czyli uzyskuje bardzo dobry wynik, prócz tego istnieje możliwość zasilania poprzez kabel mini USB, ale niestety bez możliwości ładowania akumulatorków. wymiana baterii jest prosta, klapka nie wymaga narzędzi, montowana jest na zatrzask, bez problemu możemy wymienić pakiet baterii na nowy w każdych warunkach.
MKS-01SA1 wyposażona w okienkowy licznik GM BETA-1-1, dodatkowo chroniony poprzez dziurkowaną maskownicę, nie zabrakło także świetnie wykonanego filtra gamma, który prawie całkowicie zatrzymuje rozpady beta promieniotwórcze, ale jest i bardzo wygodny w użyciu dzięki konstrukcji przesuwanej na szynach, nie ma obaw, że taki filtr gdzieś zgubimy.
Urządzenie, tak jak każdy dozymetr oparty o licznik Geigera nie posiada kompensacji energetycznej, wzorcowany był przy użyciu cezu-137.
Zakres mierzonych energii dla licznika BETA-1-1
Gamma – 0,05 – 3,0 MeV
Beta – powyżej 0.05 MeV
Zabrakło informacji rozpadach alfa, ale ewidentnie je wykrywa, a w tym także pluton-239.
Sam licznik oceniam bardzo dobrze, taki sam wykorzystano w RadiaScan 701A, posiada dość wysoki bieg własny, prócz tego jego czułość jest na dobrym poziomie, bez problemu zmierzymy tło naturalne, a nawet lekko aktywne przedmioty jak szkło uranowe, jedną elektrodę TIG z torem-232, czy nawet zwykłe płytki podłogowe.
Zakres pomiarowy zdecydowanie uznać można za atut dozymetru i raczej ciężki do przekroczenia:
γ Gamma: 0.10 do 10.000 μSv/h (10 mSv/h)
β Beta: 5-30.000 1/min*cm2
α Alfa: 10-30.000 1/min*cm2
Dla dawki przyjętej: 0.0001-1000 mSv/h
Dostępne opcje pomiarowe:
Gamma – dla pomiaru mocy dawki gamma, filtr wyrównujący charakterystykę energetyczną powinien być zasłonięty
Beta – dla gęstości strumienia cząstek beta, filtr należy odsłonić i użyć kartki lub cienkiej folii dla zatrzymania rozpadów alfa
Alpha – dla detekcji rozpadów alfa, filtr powinien być odsłonięty
Dose – funkcja dozymetru, mierzy dawkę przyjętą
Scan – Ciekawa opcja o wyższej dynamice wskazań, idealna do poszukiwań skażonych miejsc/obiektów
Ustawienia dozymetru pozwalają:
- Włączyć lub wyłączyć akustyczną sygnalizację przyjętych cząstek
- Ustalić czas aktywacji czytania wyniku pomiarowego lub jego wyłączenia
- Włączyć lub wyłączyć czasowe podświetlanie wyświetlacza
- Uaktywnić czasowy zapis danych pomiarowych do pamięci wewnętrznej dozymetru
- Skasować skumulowaną dawkę przyjętą
- Skasować zapisane dane pomiarowe
- Zmienić język menu z Angielskiego na Hiszpański
- Ustawić datę i godzinę
Zabrakło według mnie możliwości pomiaru w surowych jednostkach CPS lub CPM, poza tym dozymetr oferuję niezłą ilość ustawień, a opcje i jednostki pomiarowe są wystarczające do większości zastosowań.
MKS-01SA1 względem wersji sprzedawanej przez Aunis posiada także wbudowaną pamięć dla zapisu danych pomiarowych, analogicznie do wersji MKS-03SA, mamy do wyboru interwał czasowy 1, 5 i 30 minut, szkoda, że nie ma dokładniejsze możliwości doboru czasu, ale powinien sprawdzić się w większości zastosowań.
Połączenie odbywa się poprzez złącze mini USB, po podłączeniu do komputera wykrywane jest jako pamięć masowa o pojemności 4mb z czego 3mb są dostępne na zapis danych, wewnątrz wgrane jest również oprogramowanie, które uruchamiamy bezpośrednio bez instalacji, przyznam, że jest to bardzo wygodne rozwiązanie, ale ma swoje minusy, nie ma szans na aktualizację, także nie istnieje możliwość aktualizacji oprogramowania układowego samego urządzenia, trochę szkoda, ale przyjrzyjmy się co dokładnie potrafi aplikacja CONTROL.
Mamy mozliwość:
- Synchronizacji czasu z zegarem naszego komputera
- Ustawienia alarmu
- Włączenia pomiaru z odjętym tłem naturalnym
- zmianę trybu pomiarowego
- Włączenie lub wyłączenia akustycznej sygnalizacji przyjętych rozpadów
- Uruchomienie głosowego odczytu wyników według wybranego interwał
- Zmiany języka menu
- Zmienić czas zapisu danych pomiarowych
- Wyczyścić lub zapisać dane pomiarowe
- Włączyć lub wyłączyć podświetlanie
Aplikacja pozwala więc na całkiem sporo, ale tak jak wcześniej wspominałem brakuje możliwości aktualizacji oprogramowania.
Pierwszy test wykonałem z filtrem wyrównującym charakterystykę dla ustalania mocy dawki gamma, większość urządzeń opartych o licznik GM, czyli bez możliwości kompensacji energetycznej wzorcowanych jest cezem-137 lub kobaltem-90.
MKS-01SA zazwyczaj notuje wyższe wyniki, nawet względem RadiaScanu 701A, który jest wyposażony w ten sam linczik GM, dlatego też mam wrażenie, że tak jak wyżej wymieniony 701A, tak i MKS-01SA przepuszcza częściowo wysokoenergetyczne rozpady beta. MKS-03SA posiada znacznie lepiej wykonany filtr, a stary IRD-02B1 może służyć za wzór.
Drugim testem jest pomiar promieniowania gamma, beta i alfa, czyli bez filtra wyrównującego charakterystykę energetyczną, a dla uproszczenia wykorzystałem także jednostki μSv/h, które przystosowane są jednak wyłącznie dla mocy dawki gamma, jednak ułatwią nam porównanie.
Wynik wykazuje delikatnie wyższą czułość względem RadiaScan 701A, który wyposażony jest również w licznik GM pancake typu Beta-1-1, dzięki innej budowie i bliższej odległości powierzchni czynnej od okienka. Mazur PRM-9000 wyposażony w świetny licznik LND 7317 po raz kolejny deklasuje konkurencję. Generalnie czułość MKS-01SA wypada bardzo dobrze i nie należy mieć w tym wypadku żadnych zastrzeżeń, świetna czułość na rozpady beta i całkiem dobra do łatwego wykrywania skażeń emiterami alfa. Dozymetr IRD-01B1 na liczniku GM SBT-10 posiada folię, która całkowicie zatrzymuje rozpady alfa, MKS-03SA wyposażony jest w następce SBT-10A, czyli BETA-5-1, licznik ten również posiada sporą powierzchnię czynną, stąd też różnice w wynikach pomiarowych są czymś normalnym, jeśli mierzone źródło promieniowania nie pokrywa jej całej.
Podsumowując, MKS-01SA jest nie tylko nowszym, ale i widocznie lepszym dozymetrem niż wersja od AUNIS, posiada możliwość łączności z pc, znacznie lepszy wyświetlacz, dodatkowe opcje i funkcję, dzięki czemu sprawdza się jeszcze lepiej. Podczas pomiarów nie sprawiał żadnych problemów, posiada długi czas pracy przy użyciu tylko dwóch baterii R6, a użyty licznik GM pancake typu Beta-1-1 wykrywa bez problemu promieniowanie x-ray, gamma, beta i alfa, cechuje go również niezła czułość, ustępująca jednak licznikowi LND 7317. Niestety są też minusy, brak informacji o stanie naładowania baterii, brak jednostek CPS i możliwości aktualizacji oprogramowania.
Plusy:
- Mały i kompaktowy
- Uniwersalny, przydatny dla większości zastosowań jak pomiar żywności, przedmiotów, terenu, osłon przeciwko promieniowaniu rentgenowskiemu i ogólnej ochrony radiologicznej
- Długi czas pracy na dwóch bateriach R6 (do 400h)
- Całkiem dobry licznik pancake typu Beta-1-1
- Szeroki zakres pomiarowy
- Filtr wyrównujący charakterystykę energetyczną dla mocy dawki gamma
- Akustyczna sygnalizacja przyjętych kwantów
- świetny system uśredniania wyniku, dynamicznie reagująca na wzrost promieniowania
- Dobrej jakości energooszczędny wyświetlacz
- Certyfikat wzorcowania
- Funkcja dawkomierza
- Funkcja alarmu
- Czytanie wyników pomiarowych
Minusy:
- Brak możliwości aktualizacji oprogramowania
- Brak informacji o stanie naładowania baterii
- Brak możliwości ładowania akumulatorka przez port mini usb w dozymetrze
- Brak surowych jednostek CPS lub CPM
- Zestaw producenta nie obejmuje żadnego etui ma dozymetr i takowego także nie ma mozliwości dokupić
Dozymetria 